fbpx

Αναπτυξιακές Διαταραχές

Τι είναι οι αναπτυξιακές διαταραχές;

Οι Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές αναφέρονται σε μια ομάδα διαταραχών που χαρακτηρίζονται από ελλείμματα στην ανάπτυξη βασικών λειτουργιών του ανθρώπου, όπως η επικοινωνία και η κοινωνικοποίηση. Τα συμπτώματα παρατηρούνται ήδη από το νηπιακό στάδιο και συνήθως, η εμφάνιση αρχίζει πριν από τα 3 έτη.

Ποιες είναι ;

Διακρίνονται σε 5 βασικές κατηγορίες:

-Αυτισμός

-Σύνδρομο Asperger

-Σύνδρομο Rett

-Παιδική Αποδιοργανωτική Διαταραχή

-Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή – μη προσδιοριζόμενη αλλιώς

Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά;

  • μειωμένες ικανότητες επικοινωνίας: καθυστέρηση στην ανάπτυξη λόγου και έκφρασης, δυσκολία στην κατανόηση εντολών, απουσία βλεμματικής επαφής, ηχολαλία κ.α.
  • δυσκολία στην κοινωνικοποίηση: έλλειψη έκφρασης συναισθήματος, δυσκολίες στις κοινωνικές δεξιότητες, ακαμψία στις αλλαγές της ρουτίνας κ.α.
  • μη λειτουργική χρήση αντικειμένων και παιχνιδιών: απουσία συμβολικού παιχνιδιού, εμμονή με αντικείμενα και στερεοτυπίες.
  • επαναλαμβανόμενες κινήσεις του σώματος/στερεοτυπίες: φτερούγισμα των χεριών, στριφογύρισμα των μαλλιών, κινήσεις του κορμού κ.α.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Η διάγνωση γίνεται συνήθως κατά την πρώιμη παιδική ηλικία γύρω στην ηλικία των 3 χρόνων. Είναι πολύ σημαντικό η διάγνωση να γίνει έγκαιρα και να δεχτεί το παιδί το κατάλληλο είδος παρέμβασης. Τα τελευταία χρόνια οι αναπτυξιακές διαταραχές παρουσιάζουν αύξηση (από 1:1000 τις προηγούμενες δεκαετίες σε 1:100). Τα αγόρια προσβάλλονται περισσότερο από τα κορίτσια σε αναλογία 4:1.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η κατάλληλη θεραπεία για ένα παιδί θα καθοριστεί λαμβάνοντας υπόψη τους εξής παράγοντες:

-την ηλικία του παιδιού και το ιατρικό ιστορικό του

-το είδος της διαταραχής

-τον βαθμό της διαταραχής

-τις προσδοκίες της εξέλιξης της διαταραχής

-την ανεκτικότητα του παιδιού για συγκεκριμένες θεραπείες ή φαρμακευτικές αγωγές

Ο σχεδιασμός της θεραπευτικής παρέμβασης είναι εξατομικευμένος και βασίζεται στα συμπτώματα της διαταραχής στο κάθε παιδί και στον βαθμό της έντασης της διαταραχής. Συνήθως απαιτείται πολυδιάστατη θεραπευτική παρέμβαση που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του κάθε παιδιού.

Η θεραπευτική παρέμβαση μπορεί να περιλαμβάνει:

  • θεραπείες συμπεριφοράς
  • λογοθεραπεία
  • εκπαίδευση σε κοινωνικές δεξιότητες
  • εργοθεραπεία

Εξειδικευμένα προγράμματα συμπεριφοράς και εκπαίδευσης σχεδιάζονται για να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες των παιδιών με αναπτυξιακές διαταραχές. Οι συμπεριφορικές τεχνικές βοηθούν τα παιδιά να μαθαίνουν να συμπεριφέρονται με περισσότερο κοινωνικά αποδεκτούς τρόπους. Οι γονείς μπορούν επίσης να εκπαιδευτούν για να βοηθούν κι αυτοί εφαρμόζοντας συστήματα ανταμοιβής στο σπίτι και θέτοντας όρια.

Η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να είναι βοηθητική σε μερικά συμπτώματα των αναπτυξιακών διαταραχών, σε ορισμένα παιδιά.

Ποια είναι τα βασικά συμπτώματα του αυτισμού;

Το παιδί:

  • Δεν αλληλεπιδρά επαρκώς κοινωνικά με τους άλλους, συμπεριλαμβανομένου και των γονιών.
  • Δείχνει έλλειψη ενδιαφέροντος ή αποφεύγει τη φυσική επαφή  και δε νιώθει καθόλου άνετα με κάθε είδους κοινωνική επαφή. Αποφεύγει τη βλεμματική επαφή με τους άλλους, αλλά και με τους γονείς.
  • Δεν αναπτύσσει φιλίες ή σχέσεις με άλλα παιδιά.
  • Δεν επικοινωνεί επαρκώς ή/και καθόλου με τους άλλους.
  • Καθυστερεί ή δεν αναπτύσσει την ομιλία. Ακόμα κι αν έχει αναπτύξει την ομιλία, δεν τη χρησιμοποιεί για να επικοινωνεί με τους άλλους. Παρουσιάζει ηχολαλία (επαναλαμβάνει λέξεις και φράσεις).
  • Επιδεικνύει επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές, όπως το τίναγμα των χεριών ή δαχτύλων, το χτύπημα των ποδιών κ.α.
  • Επιδεικνύει συχνή ενασχόληση με αντικείμενα ή συγκεκριμένα τμήματα των αντικειμένων.
  • Απεχθάνεται τον θόρυβο.
  • Ακολουθεί τελετουργικές συμπεριφορές και έχει ανάγκη την τήρηση της ρουτίνας.

Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της διαταραχής Asperger;

Το παιδί:

  • Αναπτύσσει κανονικά την ομιλία, δεξιότητες αυτο-εξυπηρέτησης, γνωστικές ικανότητες και περιέργεια για το περιβάλλον τους.
  • Δυσκολεύεται με την κοινωνική αλληλεπίδραση, όπως το να κάνει φίλους, να ανταλλάξει ιδέες, φιλοφρονήσεις, εκφράσεις του προσώπου ή βλεμματική επαφή με τους άλλους.
  • Επιδεικνύει επαναλαμβανόμενα και στερεοτυπικά μοτίβα συμπεριφοράς ή παιχνιδιού όπως περίεργες ρουτίνες ή τελετουργικά.

Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της διαταραχής Rett;

Ακολουθώντας μια φυσιολογική ανάπτυξη για τουλάχιστον 5 μήνες, αρχίζουν να συμβαίνουν οι εξής αλλαγές:

  • Το μέγεθος του κεφαλιού του παιδιού δε μεγαλώνει όσο θα έπρεπε μεταξύ 5 και 48 μηνών.
  • Το παιδί χάνει ήδη κατακτημένες δεξιότητες λεπτής κινητικότητας (όπως το να πιάσει και να κρατήσει ένα αντικείμενο με τα χέρια του).
  • Χάνονται κοινωνικές συμπεριφορές όπως τα χαμόγελα και η βλεμματική επαφή.
  • Απουσιάζει ο συγχρονισμός στο περπάτημα ή στις κινήσεις του σώματος.
  • Οι γλωσσικές δεξιότητες μειώνονται και αρχίζει να αναπτύσσεται βαριά ψυχοκινητική καθυστέρηση.

Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της παιδικής αποδιοργανωτικής διαταραχής;

  • Από τα 2 τουλάχιστον ως τα 4 χρόνια υπάρχει φυσιολογική ανάπτυξη της ομιλίας, των κοινωνικών συναλλαγών και του παιχνιδιού, καθώς και της ικανότητας προσαρμογής σε συνθήκες.
  • Μέσα σ᾽ ένα σύντομο χρονικό διάστημα (λίγους μήνες), παρατηρείται βαριά απώλεια της λειτουργικότητας σε κοινωνικό, επικοινωνιακό και συμπεριφορικό επίπεδο. Χωρίς κάποια προηγούμενη ασθένεια ή αιτία, τα παιδία με αποδιοργανωτική διαταραχή γίνονται νευρικά, ευέρεθιστα, αρνητικά και ανυπάκουα με συχνές εκρήξεις θυμού χωρίς προφανή λόγο. Τα παιδιά αυτά χάνουν ολοκληρωτικά την ομιλία και τον λόγο τους, την κατανόηση της γλώσσας και τις γνωστικές τους ικανότητες.