Είναι πλέον άξιο απορίας πώς θα ζούσαμε χωρίς την ύπαρξη των μέσων κοινωνικών δικτύωσης, «social media» στη ζωή μας. Σ᾽ έναν κόσμο όπου το τηλέφωνο είναι το πρώτο πράγμα που θα δούμε το πρωί και το τελευταίο που θα δούμε το βράδυ, δε χρειάζεται ν᾽αναρωτιόμαστε αν τα social media επηρεάζουν τις σχέσεις μας. Οι έρευνες δείχνουν ότι καταναλώνουμε κατά μέσο όρο δύο και περισσότερες ώρες την ημέρα στα social media. Η αφοσίωσή μας στις διαδικτυακές μας σχέσεις όμως, μπορεί να βλάψει τις πραγματικές μας σχέσεις και να μειώσει την ικανότητά μας να επικοινωνούμε.
Τι δείχνουν οι έρευνες;
Έρευνες έχουν δείξει ξεκάθαρα ότι τα social media επηρεάζουν την ποιότητα των σχέσεων (Clayton, Nagurney, & Smith, 2013). Μελέτες απέδειξαν επίσης, ότι η αυξημένη χρήση του Facebook, συσχετίστηκε με αρνητικές συνέπειες για τη σχέση, με περισσότερες εντάσεις και αυξημένο αίσθημα ζήλιας (Muise, Christofides, & Desmarais, 2009). Επιπλέον, άλλη έρευνα έδειξε ότι μετά από έναν χωρισμό, η έκθεση στο προφίλ ή στις φωτογραφίες του πρώην συντρόφου, επιβραδύνει τη διαδικασία του να ξεπεράσει κάποιος το γεγονός και να προχωρήσει. Μάλιστα αναπτύσσει περισσότερα αρνητικά συναισθήματα και άγχος για τον χωρισμό (Marshall, 2012).
Όταν είμαστε συνεχώς εξαρτημένοι από τα τηλέφωνά μας, ελέγχοντας τα e-mail, ειδοποιήσεις ή απλά σκρολάροντας στο Instagram, είναι επακόλουθο να χάνουμε χρόνο από την πραγματική μας επαφή με τα σημαντικά πρόσωπα για μας. Πολλές φορές μια ειδοποίηση στο κινητό μας, θα μας τραβήξει περισσότερο την προσοχή από το πρόσωπο με το οποίο έχουμε βγει και συζητάμε. Γίνεται, λοιπόν, δύσκολο να επενδύσεις ουσιαστικά σε μια σχέση, όταν τα social media σου προσελκύουν περισσότερο την προσοχή σου. Πώς λοιπόν διατηρούμε τις σχέσεις μας δυνατές στην εποχή των social media;
Επενδύστε στην πραγματική επικοινωνία. Η υπερβολική χρήση των social media σε οποιοδήποτε στάδιο μιας σχέσης μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες, πολύ περισσότερο στα πρώτα της στάδια. Επενδύστε στο να γνωρίσετε τον άλλον, να ακούσετε τι του αρέσει και τι όχι, την ιστορία του, τα όνειρα και τους φόβους του. Ξοδέψτε πολύ χρόνο συζητώντας, ανακαλύπτοντας ο ένας τον άλλον. Το δυνατό χτίσιμο μιας σχέσης στο ξεκίνημά της είναι πολύ σημαντικό για τη μετέπειτα πορεία της.
Δώστε προτεραιότητα στα αγαπημένα σας πρόσωπα. Αφιερώστε λιγότερο χρόνο φτιάχνοντας το τέλειο «story» και απολαύστε τον χρόνο που περνάτε με τον σύντροφό σας και τους φίλους σας εκείνες τις στιγμές, στον αληθινό κόσμο. Αφιερώστε χρόνο στα σημαντικά για σας πρόσωπα. Σηκώστε το τηλέφωνο ή πηγαίνετε από κοντά να ευχηθείτε χρόνια πολλά από το να στείλετε τις ευχές σας διαδικτυακά.
Αν αντιμετωπίζετε μια δυσκολία, αναζητήστε πρώτα τη βοήθεια της οικογένειας, του φίλου ή ενός ειδικού προτού δημοσιεύσετε το πρόβλημα στις διαδικτυακές κοινότητες.
Βρείτε με τον σύντροφό σας μια κοινή γραμμή για το πώς να χειρίζεστε την παρουσία σας ως ζευγαριού στα social media. Ακόμα συμφωνήστε και στην παρουσία του καθενός ατομικά στο διαδίκτυο, καθώς πολλές φορές αυτό αποτελεί πηγή μεγάλων διαφωνιών.
Είναι πολύ συχνό στις σχέσεις να θέλει κάποιος να γνωρίζει όσο πιο πολλά γίνεται για τη ζωή του συντρόφου του. Ρωτήστε τον σύντροφό σας ευθέως. Είναι ο πιο υγιής τρόπος χωρίς να χρειάζεται να καταφεύγετε σε πλατφόρμες των social media «κατασκοπεύοντας» τον ίδιο ή τους φίλους του. Η μέθοδος αυτή της «επιτήρησης» ενισχύει την ανασφάλεια του ατόμου που ψάχνει και απομακρύνεται από την έννοια της αληθινής επικοινωνίας στη σχέση.
Όπως κάθε νόμισμα, έτσι και τα social media, έχουν δύο όψεις όσον αφορά στις σχέσεις. Στα θετικά τους ανήκει η δυνατότητα που δίνουν να κάνει κάποιος νέους φίλους, να ανακαλύψει νέα ενδιαφέροντα, να συνδεθεί με άτομα που μοιράζονται κοινές εμπειρίες, να επικοινωνεί με φίλους που βρίσκονται μακριά, να έρχεται σε επαφή με ανθρώπους διαφορετικής κουλτούρας, ακόμα να βοηθά άτομα με κοινωνικό άγχος να ‘εκτίθενται’ στην επικοινωνία και να αποκτούν φίλους.
Χρησιμοποιήστε τα social media με συνείδηση και αποφύγετε να καταναλώνετε τους εαυτούς σας σε μια τέλεια φωτογραφία, χωρίς να ζείτε το παρόν!
Μαρούλη Βασιλική, Ψυχολόγος MSc